Thực trạng du học sinh Nhật Bản hiện nay ra sao? Những cơ hội và thách thức nào dành cho du học sinh Nhật Bản? Cần lưu ý điều gì khi đi học ở Nhật? Đây có lẽ là những câu hỏi được rất nhiều học sinh, sinh viên đang có dự định đi du học Nhật Bản quan tâm. Jellyfish sẽ giúp bạn giải đáp trong bài viết dưới đây.
I. CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC KHI DU HỌC NHẬT BẢN
Rất dễ để nhận ra ngày càng nhiều học sinh, sinh viên đi theo con đường du học thay vì học tập trong nước. Và Nhật Bản là một trong những quốc gia được nhiều bạn trẻ lựa chọn làm điểm đến để học tập và nghiên cứu.
1. Cơ hội
Là một trong những quốc gia có nền giáo dục phát triển bậc nhất, Nhật Bản mở ra rất nhiều cơ hội dành cho các du học sinh quốc tế.
Trải nghiệm nền giáo dục chất lượng cao
Theo bảng xếp hạng QS HE System Strength tính đến năm 2019, Nhật Bản nằm trong top 10 quốc gia có hệ thống giáo dục phát triển nhất thế giới.
Cùng với BXH các quốc gia tốt nhất thế giới năm 2023 của US News, BXH Best Countries for Education – các quốc gia có nền giáo dục tốt nhất năm 2023 được rút ra từ cuộc khảo sát toàn cầu với hơn 17.000 người. Khảo sát dựa trên các tiêu chí: Quốc gia đó có hệ thống giáo dục công phát triển tố hay không? Sinh viên có cân nhắc theo học Đại học ở quốc gia đó hay không? Quốc gia đó có các trường Đại học chất lượng hàng đầu không? Và tại đây, Nhật Bản đứng ở vị trí thứ 6, xếp sau Pháp và vượt Thụy Sĩ.
Các trường tại Nhật không chỉ chú trọng đến thành tích học tập mà còn phát triển phẩm chất con người. Nhờ môi trường và hệ thống giáo dục toàn diện nên nhân lực của Nhật luôn được đánh giá cao về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất.
Ngoài ra, sinh viên quốc tế khi theo chương trình học của Nhật Bản sẽ có cơ hội đi thực tập tại các công ty, doanh nghiệp lớn. Khi ra trường, sinh viên cũng sẽ không mất nhiều thời gian để thích nghi với môi trường làm việc chuyên nghiệp
Nâng cao khả năng ngoại ngữ và kỹ năng
Du học ở một đất nước xa lạ, mọi hoạt động trong cuộc sống và học tập đều sẽ cần đến ngoại ngữ. Dưới những áp lực đó, khả năng giao tiếp và vốn tiếng Nhật của bạn sẽ được nâng cao nhanh chóng.
Ngoài việc giao tiếp, du học sinh cũng cần học cách chủ động và tự lập trong sinh hoạt thường ngày. Rất nhiều tình huống có thể xảy ra buộc bạn phải tự mình giải quyết và chịu trách nhiệm. Do đó, du học cũng là một cơ hội để bạn rèn luyện kỹ năng và bổ sung kiến thức mới.
Mở rộng cơ hội sự nghiệp trên toàn cầu
Sẽ có rất nhiều cơ hội việc làm dành cho các du học sinh có bằng cấp tốt tại nước ngoài, đặc biệt là Nhật Bản. Du học sinh đã học tập tại Nhật và có bằng Cao đẳng, Đại học hay Cao học đều được phép làm việc tại nhiều quốc gia trên thế giới và được ưu tiên các chế độ, phúc lợi xã hội.
Với những du học sinh người Việt trở về nước, các bạn cũng sẽ có cơ hội nắm giữ vị trí quan trọng tại các công ty lớn hay tập đoàn đa quốc gia.
Khám phá: Cơ hội việc làm sau khi du học Nhật Bản
2. Thách thức
Bên cạnh rất nhiều cơ hội quý giá, du học sinh cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Nhưng nếu vượt qua được những trở ngại này, hành trình du học của bạn sẽ trở nên đáng giá hơn bao giờ hết.
Kỷ luật nghiêm ngặt: Tinh thần trách nhiệm và tính kỷ luật cao của người Nhật luôn được thế giới công nhận và ngưỡng mộ. Họ luôn nghiêm túc trong công việc và không bao giờ đi trễ.
Rào cản ngôn ngữ: Hầu hết người Nhật không giao tiếp nhiều bằng tiếng Anh. Khi sinh sống và học tập tại đất nước này, du học sinh buộc phải có trình độ tiếng Nhật tối thiểu là N5. Cho dù bạn học hệ tiếng Anh song tiếng Nhật vẫn là ngôn ngữ bắt buộc để bạn có thể giao tiếp với người bản xứ.
Bất đồng văn hóa: Tuy Nhật Bản cũng là một quốc gia Châu Á nhưng văn hóa giữa hai nước vẫn có những điểm khác biệt. Một số văn hóa của Nhật mà bạn ít khi thấy ở Việt Nam như: không gây tiếng ồn, không ăn thức ăn có mùi ở nơi công cộng; luôn xếp hàng; luôn cảm ơn và xin lỗi trong những trường hợp cụ thể…
Chi phí đắt đỏ: Nhật Bản là một trong 10 quốc gia có chi phí sinh hoạt đắt đỏ nhất thế giới. Từ tháng 10/2019, thuế tiêu dùng của Nhật đã tăng từ 8% lên 10%. Với những bạn có học bổng thì việc chi trả cho sinh hoạt hàng ngày vẫn khá khó khăn.
Xem thêm: Văn hóa ứng xử nơi công cộng của người Nhật
II. THỰC TRẠNG DU HỌC SINH NHẬT BẢN HIỆN NAY
Sinh sống và học tập ở nơi đất khách chưa bao giờ dễ dàng, nhất là ở một đất nước có kỷ luật nghiêm ngặt như Nhật Bản. Hãy tìm hiểu kỹ về thực trạng du học Nhật Bản để có một tâm lý vững vàng trước khi lên đường bạn nhé.
1. Số lượng du học sinh đang học tập tại Nhật Bản
Tiến sĩ Nobuko Kayashima – cố vấn nghiên cứu cấp cao của Viện Nghiên cứu JICA Ogata Sadako Vì hòa bình và phát triển đã có một bài phát biểu về số lượng du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản.
Theo ông, trong năm 2022 có 231.146 học sinh quốc tế đang học tập tại Nhật Bản (nguồn JASSO). Trong đó, 21% số lượng du học sinh đang học tại trường Nhật ngữ (49.405 người); khoảng 22% theo trường đào tạo chuyên gia (51.955 người); gần 23% là Cử nhân (53.122 người) và 32% là các trường Cao đẳng, Senmon, chưa tốt nghiệp Đại học.
Trung Quốc là quốc gia có đông số lượng sinh viên đang du học tại Nhật Bản nhất với 45% (gần 104.000 người). Đứng thứ 2 là Việt Nam với 16%, tương đương hơn 37.000 người. Kế tới là du học sinh người Nepal, Hàn Quốc, Indonesia, Đài Loan, Srilanka, Myanmar, Bangladesh, Thái Lan…
Số lượng người Việt Nam du học Nhật Bản tuy đã giảm so với năm 2019 do ảnh hưởng của dịch nhưng vẫn luôn đứng vững tại vị trí thứ 2 kể từ năm 2014.
Tại Việt Nam, ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Bách khoa Hà Nội được lựa chọn để thực hiện khảo sát. Kết quả cho thấy, ở bậc Thạc sĩ và Tiến sĩ thì số sinh viên học trong nước và nước ngoài đều tăng theo các năm. Trong đó, Nhật Bản là quốc gia được nhiều học viên Việt Nam lựa chọn để học bậc thạc sĩ, tiến sĩ và nghiên cứu sinh.
2. Thực trạng du học sinh Nhật Bản hiện nay
Du học Nhật Bản luôn là ước mơ của nhiều học sinh, sinh viên Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung. Tuy nhiên, có một thực trạng đang diễn ra khá phổ biến là không ít du học sinh Việt Nam sang Nhật Bản với mục đích kiếm tiền gửi về cho gia đình.
Rất nhiều bạn trẻ khi du học Nhật Bản, vì áp lực đồng tiền, áp lực phải tự chi trả các khoản học phí, chi phí sinh hoạt, đã lựa chọn đi làm thêm để kiếm tiền. Tuy nhiên, việc làm thêm diễn ra thường xuyên trong một thời gian dài sẽ khiến sinh viên cảm thấy chán nản và kiệt sức.
Vào tháng 8/2017, chính phủ Nhật đã trục xuất 6000 du học sinh người Việt vì lý do làm việc quá 28 giờ/tuần tại các tỉnh: Tokyo, Fukuoka, Kagawa, Osaka. Các trường tại Nhật cũng nghiêm ngặt hơn trong việc sàng lọc ứng viên, khiến số lượng sinh viên được chấp nhận du học tại Nhật cũng ngày càng thấp. Ngoài ra, tỷ lệ đỗ COE hay Visa cũng giảm nhiều so với các năm trước.
Một lời khuyên dành cho các bạn học sinh, sinh viên Việt Nam đang có dự định du học Nhật Bản, hãy xác định rõ mình sang Nhật để học hay để làm. Nếu bạn xác định sang Nhật để học, hãy cố gắng tập trung học tập, tiếp thu kiến thức để không lãng phí thời gian và tiền bạc nhé.
III. LƯU Ý DÀNH CHO DU HỌC SINH NHẬT BẢN
Dưới đây là một vài lưu ý mà bạn cần biết để hạn chế những rủi ro có thể gặp phải trong quá trình du học.
1. Làm thêm đủ số giờ quy định
Chính phủ Nhật Bản cho phép du học sinh được đi làm thêm tối đa 28 giờ một tuần và toàn thời gian trong các ngày lễ, các kỳ nghỉ dài như nghỉ hè, nghỉ đông… Theo luật, sinh viên quốc tế muốn đi làm thêm cần có sự cho phép của nhà trường và giấy phép của Cục điều hành xuất nhập cảnh ở địa phương.
Hãy đảm bảo bạn tuân thủ số thời gian làm thêm theo quy định. Nếu làm quá giờ và bị phát hiện, chính phủ sẽ coi đó như một hành vi phạm pháp và trục xuất bạn về nước.
2. Mua bảo hiểm y tế
Như đã nói ở trên, sinh hoạt ở Nhật Bản rất đắt đỏ. Du học sinh cần mua bảo hiểm y tế để được giảm bớt chi phí điều trị, khám chữa bệnh. Có 2 loại bảo hiểm mà các du học sinh Nhật Bản cần quan tâm đó là Bảo hiểm y tế quốc dân và Bảo hiểm du học sinh.
3. Không nghỉ học để đi làm
Việc đi học ở nước ngoài tốn khá nhiều chi phí. Du học sinh thường sẽ có tâm lý áp lực phải đi làm thêm để trang trải cuộc sống. Rất nhiều bạn chỉ mải mê kiếm tiền mà quên mất việc học của bản thân. Đừng quên rằng, mục đích của bạn là đi học, việc đi làm thêm sẽ chỉ giúp bạn giảm bớt phần nào gánh nặng tài chính.
Trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, việc du học không chỉ là xu thế ở Việt Nam mà còn là trên toàn thế giới. Du học Nhật Bản sẽ là cơ hội tốt để các bạn phát triển, tìm kiếm môi trường mới với chất lượng giáo dục tốt hơn, nâng cao khả năng ngôn ngữ và trải nghiệm văn hóa đa dạng, độc đáo.
Hy vọng với những thông tin trên, các bạn học sinh, sinh viên sẽ có cái nhìn đúng đắn về thực trạng du học sinh Nhật Bản hiện nay. Nếu bạn có thắc mắc nào về du học Nhật Bản, hãy để lại thông tin để được Jellyfish tư vấn chi tiết nhé!
Jellyfish Vietnam – Hotline 096.110.6466
Trụ sở chính: Tầng 13, tòa nhà CMC, 11 Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội
Văn phòng chi nhánh: Tòa nhà Sholega, 275 Lạch Tray, Ngô Quyền, Hải Phòng