Thường nghe nói đóng thuế, là đã không thấy vui rồi. Không vui, nhưng là nghĩa vụ, phải thực hiện thôi. Mấy ai hứng thú mà “tám” chuyện thuế. Mà cũng chả mấy ai rành để bàn chuyện thuế, vì cứ thế trừ vào lương, rồi đến ngày đến tháng, tráp thuế đến là nộp thôi. Vậy mà dạo gần đây, chủ đề đang được bàn luận sôi nổi, thu hút sự chú ý của đông đảo người Nhật lại là chuyện “Nộp thuế cho quê hương”, hay người Nhật gọi là “ふるさと納税”. Cụ thể thế nào?
Những bạn đang sắp hoặc có ý định đi du học Nhật Bản cũng nên tìm hiểu cùng Jellyfish để biết nhé. Dù rằng tương lai các bạn sẽ trở về quê hương làm việc hay định cư bên Nhật đi chăng nữa!
Người Nhật, hoặc người nước ngoài sống và làm việc ở Nhật, có nghĩa vụ phải đóng 02 loại thuế chính là thuế thu nhập và thuế trú dân. Tuy nhiên, bên cạnh đó, chính phủ Nhật cũng có quy định về việc “Nộp thuế cho quê hương”, cho phép một người có thể chọn đóng thuế cho thành phố quê mình (nơi sinh ra/lớn lên) hoặc chọn bất kỳ nơi nào ở Nhật để đóng thuế. Cụ thể là, nếu đóng góp tiền cho tỉnh, thành phố, thị xã, thôn xóm nào đó ở Nhật, thì toàn bộ số tiền đóng góp này sẽ được miễn trừ vào tiền thuế thu nhập và thuế trú dân nêu trên, sau khi trừ đi 2,000 yên (mức thuế tối thiểu buộc phải đóng).
Ví dụ, bạn sống và làm việc ở Tokyo, nhưng đóng góp 30,000 yên cho một thành phố nào đó ở Hokkaido. Số tiền sở Thuế sẽ gửi trả lại cho bạn sẽ là:
(1) Từ thuế thu nhập của bạn: (30,000 – 2,000) x 20% = 5,600 yên.
(2) Từ thuế trú dân (khoản khấu trừ căn bản): (30,000 – 2,000) x 10% = 2,800 yên.
(3) Từ thuế trú dân (khoản khấu trừ đặc biệt): (30,000 – 2,000) x (100% – 10% – 20%) = 19,600 yên.
Tổng cổng (1+2+3), bạn sẽ nhận lại được: 28,000 yên.
Tại sao lại là “nhận lại được”? Vì theo cách thức hoạt động của sở Thuế, bạn vẫn phải đóng các khoản thuế trên như bình thường; sau đó, đến cuối tháng 3 hàng năm, khi bạn xuất trình hóa đơn của các chi phí thuộc dạng miễn trừ, sở Thuế sẽ gửi tiền trả lại cho bạn.
Vẫn chưa thấy có gì vui! Vì đóp góp 30,000 yên mà chỉ nhận lại được 28,000 yên (thiếu mất 2,000 yên), lại còn mất thời gian khai thuế! Thật là phiền phức!
Đúng vậy, các chính quyền địa phương đều thấu hiểu sự phiền phức đó của bạn. Chính vì vậy, họ đã có những chương trình thật hấp dẫn để “bù đắp” phần nào sự phiền phức đó cho bạn. Người Nhật gọi đây là quà tặng (thường là sản vật của địa phương đó), cám ơn sự đóng góp của bạn cho họ. Những món quà này thông thường có giá trị từ 40-50% khoản tiền bạn đã đóng góp, tức là từ 12,000-15,000 yên, thậm chí có những nơi tặng quà lên đến 70-80% giá trị đóng góp, tức là đến 21,000-24,000 yên!
Như vậy, bạn chỉ mất 2,000 yên để nhận được những món quà có giá trị lớn hơn rất nhiều lần! Bắt đầu đáng suy nghĩ rồi nhỉ?
Lợi ích của chương trình này?
Chương trình này đem lại lợi ích cho cả bên đóng góp và bên nhận đóng góp.
Bên đóng góp: như đã giải thích ở trên, bạn đóng góp nhưng thực ra lại tiết kiệm được chi phí cho bản thân/gia đình.
Bên nhận được đóng góp: nhờ nguồn tài chính dồi dào, sẽ có điều kiền cải thiện cơ sở vật chất, dịch vụ cho cộng đồng tại địa phương, tạo thêm công ăn việc làm, thúc đẩy kinh tế địa phương, nâng cao chất lượng sống, thu hút lao động trẻ về với địa phương mình… Chẳng hạn, một thành phố ở Hokkaido (vừa được giới thiệu trên NHK) đang chuẩn bị thực hiện miễn phí gửi trẻ tại trường mẫu giáo, làm phong phú thêm thư viện của địa phương sau khi nguồn thu thuế ở đây tăng đột biến nhờ gói quà tặng bò Nhật rất hấp dẫn dành cho những người đóng góp.
Cách thức tham gia thế nào?
• Đầu tiên bạn cần xác định nơi bạn muốn góp tiền cho: bạn có thể tùy chọn theo website này hoặc tìm trên mạng.
• Gửi tiền cho nơi đó: đăng ký và chuyển tiền online (hoặc chuyển khoản qua ATM ngân hàng).
• Nơi nhận tiền sẽ gửi cho bạn hóa đơn và quà tặng.
• Bạn gửi hóa đơn cho sở Thuế bằng bưu điện và khai hoàn thuế online (cuối tháng 3 hàng năm).
• Sở Thuế sẽ gửi tiền hoàn lại cho bạn.
Mức đóng góp thế nào? Hay muốn đóng bao nhiêu cũng được?
Mức đóng góp còn tùy thuộc vào thu nhập của bạn/gia đình bạn. Ví dụ, thu nhập của bạn là 300 vạn yên/năm thì mức đóng góp cao nhất có thể là 15,000 yên, tiền được hoàn lại sẽ là 13,000 yên.
Quà tặng ở đâu hấp dẫn?
Quà tặng thông thường là sản vật của chính địa phương đó. Quà tặng được nhiều người ưa thích nhất có lẽ là bò Nhật, sau đó là thịt heo, rượu, gạo, các sản phẩm từ sữa, hải sản, trái cây,…
Thông thường ít nhất sẽ nhận được 40% giá trị tiền đóng góp, tức là nếu góp 10,000 yên thì nhận được lại quà trị giá khoảng 4,000 yên.